Besin alerjisi şüphesi ile besin eliminasyonu yaparak gelen çocuklarda nütrisyonel durum, besin çeşitliliği ve büyüme parametrelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Besin alerjisi; bir besine özgü gelişen anormal ve aşırı bir immün yanıt sonucu ortaya çıkan, kişinin ve ailesinin yaşam kalitesinde bozulmaya neden olabilen, ciddi morbidite ve mortalite kaynağı olabilen bir durumdur. Besin alerjilerinin hali hazırda kabul görmüş tedavisi sorumlu besinin belirlenerek beslenmeden uzaklaştırılmasıdır. Ancak sorumlu besini beslenmeden çıkarırken o besinin kalori ve makro/mikro besin olarak nütrisyonel eş değeri beslenmeye dahil edilmez ise beslenme eksiklikleri ve büyüme gerilikleri ortaya çıkabilmektedir. Literatürde besin alerjili hastalarda büyüme parametreleri ve nütrisyonel eksiklikler ile ilgili çok sayıda çalışma olsa da; bu çalışmaların çoğu genellikle tek tip besin alerjisine veya belirli ve sınırlı bir yaş grubuna odaklanmış olup besin alerjisi şüphesi ile besin eliminasyonu yapmakta olan çocuklarda makro ve mikro besin alımlarının ve diyet içeriğindeki besin çeşitliliğinin ve laboratuvar ölçümleri ile birlikte ulusal ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) referans değerleri ile birlikte antropometrik ölçümlerinin yaş ve cinsiyetleri benzer sağlıklı çocuklarla karşılaştırıldığı kapsamlı çalışmalar yetersizdir. Bu çalışmada Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Çocuk Alerji&İmmünoloji polikliniğine en az 3 ay süre ile besin eliminasyonu yaparak başvuran 10 yaşından küçük 40 çocuk hasta ve Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Genel Pediatri ve Çocuk İzlem polikliniklerine başvuran 10 yaşından küçük 40 sağlıklı çocuk dahil edildi. Çalışma grubunda yer alan tüm hasta ve sağlıklı çocukların demografik ve klinik özellikleri, anne sütü ya da mama alma durumları, ek gıdaya başlama zamanları, demir ya da vitamin desteği alıp almadıkları, alıyorlarsa dozu ve süresi, besin eliminasyonu yapan hastaların hangi besinleri elimine ettiği kaydedildi. Tüm olguların vücut ağırlığı, boy ölçümleri aynı cihazda; baş çevresi ölçümleri aynı mezura ile ve aynı kişi tarafından ölçülerek vücut kitle indeksi, yaşa göre boy ve boya göre ağırlık, Z skorları Neyzi ve Dünya Sağlık Örgütü referans değerlerine göre hesaplandı. Tüm olgulardan 3 günlük (ardışık 2 gün hafta içi, 1 gün hafta sonu) besin günlüğü doldurmaları istenerek bu günlükler çalışma grubundaki diyetisyen tarafından Beslenme Bilgi Sistemine (BeBis) yüklendi ve her olgu için ayrı ayrı diyetle günlük alınan makro ve mikro besin öğeleri ve besin çeşitliliği hesaplandı. Tüm olgulardan tam kan sayımı, total protein, albümin, kreatinin, kan üre azotu, sodyum, potasyum, klor, kalsiyum, fosfor, magnezyum, alkalen fosfataz, demir, demir bağlama kapasitesi, transferrin saturasyonu, ferritin, parathormon, 25 OH vitamin D, Vitamin B12, Folat, bakır, çinko, manganez, selenyum ölçümleri için kan alındı. Çalışmamızda besin eliminasyonu yapan grup ile sağlıklı kontrollerin yaş, cinsiyet, doğum hafta ve kiloları, ebeveyn eğitim düzeyleri, ortalama hane geliri benzerdi. Her iki grupta da diyet ile makro ve mikro besin alımları ve besin çeşitliliği benzer bulunmasına rağmen Neyzi referans değerlerine göre vücut ağırlığı persentili, boy persentili ve Z skoru, baş çevresi persentili ve Z skoru, boya göre ağırlık; Dünya Sağlık Örgütü referans değerlerine göre ise vücut ağırlığı persentili ve Z skoru, boy persentili ve Z skoru besin eliminasyonu yapan grupta sağlıklı kontrollere göre belirgin olarak düşük saptandı. Bu farklılık iki yaşından küçük çocuklar arasında daha belirgindi. Ek olarak, besin eliminasyonu yapan grup içerisinde besinin ne olduğundan bağımsız olarak iki veya daha fazla besini elimine eden hastalarda tek besini elimine eden grupta antropometrik ölçümler belirgin olarak daha düşüktü. Ayrıva besin eliminasyonu yapan grupta %37,5 hastanın detaylı testler sonucunda besin alerjisi olmadığı saptanmıştır. Çalışma bulgularımız, besin eliminasyonu yapan hastaların sağlıklı çocuklara göre makro veya mikro besin alımlarında belirgin bir farklılık olmadan özellikle iki yaşından küçük ve iki veya daha fazla besin elimine eden çocukların kilo, boy ve baş çevresi ölçümlerinin belirgin olarak düşük olduğunu göstermiş olup besin alerjisi tanısını kesinleştirmeden gereksiz besin eliminasyonlarından kaşınılması, besin alerjisi tanısı konarak eliminasyon yapılan çocuklarda da büyüme parametrelerinin yakın takip edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

Food allergy is an abnormal and exaggerated immune response to a specific food. It has the potential to impair the quality of life of the patient and their family, and may also lead to morbidity and mortality. The current generally accepted treatment standard of care for food allergies is to identify the offending food and eliminate it from the diet. The currently generally accepted treatment for food allergies is to identify the responsible food and eliminate it from the diet. However, nutritional deficiencies and growth retardation may occur.if the caloric and nutritional equivalent of the eliminated food is not added to the diet while removing the responsible food from the diet, deficiencies in nutritional intake may result, which could lead to growth retardation. Despite there are numerous studies on the subject of growth parameters and nutritional deficiencies in patients with food allergies the literatüre, the majority of these studies have focused on a particular type of food allergy or on a specific and limited age group. Consequently, there are lack of comprehensive studies comparing macro and micronutrient intakes, food diversity, laboratory measurements, and anthropometric measurements according to the reference values of national and World Health Organization (WHO) criteria in children underwent food elimination with suspected food allergy with age- and gender-matched healthy children. The study included 40 patients younger than 10 years of age admitted to the Paediatric Allergy & Immunology outpatient department of Pamukkale University Hospital with food elimination for at least 3 months and 40 healthy children younger than 10 years of age admitted to the Paediatrics outpatient clinics of Pamukkale University Hospital. The following variables were recorded: demographic and clinical characteristics, breastfeeding or formula feeding status, time of initiation supplementary food, whether or not iron or vitamin supplements were taken, if so, the dose and duration of iron or vitamin supplements, and which foods were eliminated in patients who eliminated foods. Body weight, height and head circumference were measured and, body mass index (BMI), height-for-age, weight-for-height, and Z-scores were calculated in accordance with the reference values proposed by Neyzi and the World Health Organisation. All subjects were required to complete a food diary for a period of three days comprising two consecutive weekdays and one consecutive weekend. These diaries were uploaded to the Nutrition Information System (BeBis) by the dietician responsible for the study group, and the daily dietary intake of macro- and micronutrients, along with food diversity, was calculated for each subject separately. Blood samples were collected from all subjects for the purpose of conducting a complete blood count, total protein, albumin, creatinine, blood urea nitrogen, sodium, potassium, chlorine, calcium, phosphorus, magnesium, alkaline phosphatase, iron, iron binding capacity, transferrin saturation, ferritin, parathormone, 25 OH vitamin D, vitamin B12, folate, copper, zinc, manganese, and selenium measurements. According to our study results, the age, gender, gestational week and birth weight, parental education level, and average monthly household income of the food elimination group and healthy controls were found to be similar. Although dietary macronutrient and micronutrient intakes and food diversity were similar in the two groups, significant differences were observed in several anthropometric parameters. Children in the food elimination group exhibited lower body weight percentiles, height percentiles, and Z scores according to the Neyzi reference values, as well as lower weight-for-height percentiles and Z scores according to the World Health Organization reference values, compared to healthy controls. This difference was more striking among children youngerthan two years of age. Additionally, within the food elimination group, the anthropometric measurements were significantly lower in patients who eliminated two or more foods than in those who eliminated a single food, regardless of the food. Moreover, detailed testing revealed that 37.5% of patients in the food elimination group did not have an actualfood allergy. Our findings demonstrated that weight, height and head circumference measurements were significantly lower in patients who eliminated two or more foods, particularly in children under the age of two, without a notable discrepancy in macronutrient or micronutrient intake compared to healthy children. This highlights the importance of avoiding unnecessary food eliminations without confirming the diagnosis of food allergy and emphasises the necessity for close monitoring of growth parameters in children diagnosed with food allergy and undergoing food elimination.