Mevcut okul binalarının yapısal özelliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Ülkemiz dünyanın en aktif sismik coğrafyalarından birinde yer almaktadır. Son yüzyılda meydana gelen depremler nedeniyle on binlerce vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. Bu nedenle yapıların depreme dayanıklı hale getirilmesi büyük önem arz etmektedir. Eğitim yapılarının hem can ve mal güvenliğinin sağlanması bakımından hem de deprem sonrası kullanılması gereken stratejik binalar olmaları nedeniyle yüksek performans hedef kriterlerini sağlamaları gerekmektedir. Bu nedenle mevcut durumlarının ortaya konması büyük önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen tez kapsamında İzmir bölgesinde daha önce depremsellik incelemesi gerçekleştirilmiş 321 eğitim yapısına ait veriler incelenmiştir. Eğitim binalarına ait mevcut malzeme özellikleri, karot deney sonuçları, geometrik boyutlar gibi birçok parametre kullanılarak istatistiksel olarak sonuçlar karşılaştırılmıştır. Ayrıca sozen metodu kullanılarak kolon alanlarının kat sayısı ve kat alanına oranla ne düzeyde yeterli olduğu araştırılmıştır. İncelenen 321 eğitim yapısından alınan karot numune sonuçları incelendiğinde ortalama beton dayanımı değeri 11.05 MPa bulunmuştur. Ortlalama-standart sapma değeri ise 8.54 MPa’dır. Anadolu formülü ile yapılan hesaplara göre 321 eğitim yapısının 190 tanesinin kolon alanının kat alanı ve sayısına oranla yeterli düzeyde olduğu, 131 adetinin ise yetersiz olduğu tespit edilmiştir. 1964 yılı öncesi inşa edilen eğitim yapıları en yüksek yetersizlik oranına sahiptir. 1970’ten 2000’li yılların başına kadar inşa edilen yapıların önemli bir bölümünde yetersizlik oranı benzerlik göstermektedir. Beklendiği gibi yetersiz bina sayısı ile kat sayısı ve taban alanı artışı ile orantılıdır.

Turkey is in one of the seismically active regions in the world. Tens of thousands of people have lost their lives due to earthquakes in the last century. Educational buildings need to meet high performance target criteria both in terms of ensuring life and property safety and because they are strategic buildings that need to be used after an earthquake. Therefore, it is of great importance to reveal their status. Within the scope of the thesis, data belonging to 321 educational buildings that have previously undergone seismic examination in the Izmir region were examined. The results were compared statistically using many parameters such as current material properties of educational buildings, core test results, and geometric dimensions. The adequacy of column areas in proportion to the number of floors and floor area was investigated using the Sozen method. When the core sample results obtained from the 321 educational buildings, the average concrete strength value was found to be 11.05 MPa. The mean-standard deviation value was 8.54 MPa. According to the calculations made with the Anatolian formula, it was determined that 190 of the 321 educational buildings were sufficient in terms of the column area, floor area and number, while 131 were inadequate. Buildings built before 1964 have the highest inadequacy rate. The inadequacy rate is similar in a significant portion of the buildings built from 1970 to the early 2000s. The inadequacy is proportional to the increase in the number of inadequate buildings and the number of floors and floor area.