KarakalpakTürkçesi felsefe terimleri sözlüğü üzerine bir inceleme

Abstract

Bu araştırma, Karakalpak Türkçesindeki felsefe terimlerinin mevcut durumunu, kökenlerini ve yapısal özelliklerini inceleyerek kapsamlı bir değerlendirme sunmayı amaçlamaktadır. Çalışma, Karakalpak Türkçesinin felsefi ve bilimsel bir dil olarak gelişim potansiyelini ortaya koymayı hedeflemiştir. Araştırma kapsamında, Karakalpak Türkçesinde felsefe terminolojisinin tarihsel gelişimi ele alınmış ve terminoloji çalışmalarının dilbilimsel, kültürel ve toplumsal boyutları incelenmiştir. Felsefe terimlerinin anlam, yapı ve köken açısından analiz edildiği bu çalışmada, toplam 337 terim detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. İncelenen terimlerin %29'u basit, %45'i türemiş ve %26'sı birleşik yapıda olduğu belirlenmiştir. Köken açısından yapılan analizler, terimlerin büyük ölçüde yabancı dillerden, özellikle Rusça, Latince ve Yunanca gibi dillerden ödünç alındığını göstermiştir. Buna karşın, Türkçe kökenli terimlerin oranı oldukça düşüktür. Araştırma hem nicel hem de nitel yöntemler kullanılarak gerçekleştirilmiş ve literatür taraması, anket çalışmaları ve derinlemesine görüşmelerle zenginleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, Karakalpak Türkçesindeki terminolojik sistemin gelişimini ve bu alandaki eksiklikleri ortaya koymuştur. Çalışmanın sonuçları, dilin bilimsel kapasitesinin artırılması ve felsefe alanında Karakalpak Türkçesi için bir Türkçeleştirilmiş terim sözlüğünün hazırlanması gerekliliğini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, bu araştırma, Karakalpak Türkçesindeki felsefi terimlerin sistematik bir şekilde ele alınmasına katkı sağlayarak, dilin bilimsel bir araç olarak gelişim potansiyeline ve Karakalpak kültürel mirasına ışık tutmayı amaçlamaktadır. Hazırlanacak olan aktarmalı felsefe terimleri sözlüğünün, bu alandaki araştırmacılara ve öğrencilere değerli bir kaynak sağlaması beklenmektedir.