Charter okullar ve meslek liselerinde uygulanabilirliği

Abstract

Bu araştırmada, Charter modelinin meslek liselerine uygulanabilirliğine ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma, olgu bilim modelinde yapılmış olup 20 okul yöneticisi ile görüşülmüştür. Özel ve tüzel kişiler tarafından sözleşmeli olarak meslek liselerinin kurulması, ancak devlet tarafından finansmanının sağlanmasına; okul yöneticilerinden bazıları olumlu görürken, bazıları denetlenirse olabileceğini, bazıları ise olmaması gerektiği yönünde görüşe sahiptir. Charter modeli, meslek liselerinin yönetiminin ve insan kaynağı seçiminin okulun yönetim kurulu tarafından seçildiği bir yapıyla ilgili okul yöneticilerinin çoğu çok iyi uygulama olduğunu belirtmektedirler. Bunun yanında devletin belirlemesi ve tereddütleri olanların da olduğu görülmüştür. Sözleşmeli olarak özel sektör tarafından kurulan meslek liselerinin eğitim programının özerk biçimde okul öğretmenleri tarafından hazırlanarak bunun uygulanmasına yönelik okul yöneticilerinin yarısı faydalı olacağını belirtmektedir. Bunun, öğretmenin niteliğine göre değişeceği ve devlet tarafından belirlenmesi şeklinde de görüşler bulunmaktadır. Sözleşmeli olarak özel sektör tarafından kurulan meslek liselerinin öğrenciler tarafından seçilebilmesi ve istenilen lisede istenen programda eğitim alınabilmesine yönelik; okul yöneticilerinin geneli olumlu bir uygulama olacağı şeklinde görüşe sahiptir. Bunun yanında rehberlik alınması ve ailenin seçtiği şeklinde de görüşler bulunmaktadır. Charter modeli, okulların nitelikli eğitim verebilmeleriyle ilgili okul yöneticilerinin yarıya yakın kısmının insan kaynağı ile ilgili olduğunu belirtirken, bazıları nitelikli eğitim verilebileceği yönündedir. Bu konuda da devlet denetimiyle olanaklı olacağı ve koşullara göre değişebileceği şeklinde de görüşler yer almaktadır. Tevhid-i Tedrisat Yasasına göre sözleşmeli olarak özerk yapıda mesleki okul ve kurumların kurulabilmesine yönelik okul yöneticilerinin yarıya yakın kısmı ve ön plana çıkan görüşleri, devlet denetiminde olması olmuştur. Bunu, kurulabileceği, mevzuata vi uygun olmayabileceği ve özel okul olması gerektiği şeklinde görüşler bulunmaktadır. Mevcut mesleki eğitim göz önüne alındığında, sözleşmeli olarak finansmanının devletçe üstlenildiği özel sektör tarafından kurulabilecek meslek liselerinin verebileceği hizmetin karşılaştırılmasının sağlıklı olmayacağı görüşü ön plana çıkmıştır. Bunu, charter okullarının hizmetinin daha iyi olacağı görüşü izlerken, resmi liselerle rekabet edemeyecekleri ve meslek liselerinin önemli olduğu görüşleri izlemiştir.