Konservatif tedavi veya Anti-Tnf ajan tedavisi Alan Ankilozan Spondilitli hastalarda Gastrointestinal yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Seronegatif spondilartropatiler; özellikle aksiyel iskeleti etkileyen ve ilerleyici spinal ankiloza yol açan kronik inflamatuvar hastalıklardır. Hastalığın prototipi Ankilozan Spondilit’tir (AS). Diğer klinik tipleri reaktif artrit, psöriatik artrit, enteropatik artrit ve sınıflandırılamamış spondilartrittir (1). AS’de hastalık başlangıcı genellikle ikinci veya üçüncü dekattadır ve erkeklerde risk daha fazladır. Etnik gruplar içindeki prevalansı HLA (human lökosit antijen)-B27 geni sıklığıyla ilişkilidir, çünkü AS hastalarının %90’ında HLA-B27 pozitif olarak saptanır (2). AS hastalarının %60’a yakınında ileokolonoskopide makroskobik ve mikroskobik subklinik inflamasyon görülmüştür (3,4). Kolonoskopiyle tespit edilen bu lezyonların az bir kısmı ilerleyerek klinik bulgu veren inflamatuar bağırsak hastalığına dönüşür, AS’li hastaların yaklaşık %5-10’unda eşlik eden inflamatuar bağırsak hastalığı vardır (5). Sınıflandırılamamış SpA hastalarının üçte ikisinde histolojik olarak barsak inflamasyonu bulunur ve bu durum Crohn hastalığında görülen inflamasyon ile immünolojik olarak ilişkili olduğu düşünülmektedir (6). AS hastalarında hem ilaç tedavilerinin yan etkileri hem de hastalık ile ilişkili olarak gastrointestinal sistemde tespit edilebilen inflamatuar hadiselerden dolayı; çeşitli gastrointestinal yakınmaların görülmesi seyrek değildir. Bu çalışmada; AS hastalarının gastrointestinal yaşam kalitelerinin ve almakta oldukları konvansiyonel tedavi veya TNF-? sitokinin etkisini bloke eden ANTİ-TNF ilaçların hastaların gastrointestinal yaşam kaliteleri üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, hastalık aktivasyonunu değerlendirmek AS’li için eritrosit hastalık sedimentasyon hızı (ESH) , C-reaktif protein (CRP) düzeylerini ve tam kan sayımı gibi laboratuvar tetkiklerini inceledik. Ayrıca hastalarda aktivasyonunu değerlendirmek için BASDAİ (Bath Ankilozan Spondilit Hastalık Aktivite İndeksi) sınıflandırılması kullanıldı. Fonksiyonel değerlendirme için Bath AS Fonksiyonel İndeksi (BASFI) geliştirilmiştir. Bu indekslerin Türkçe sürümlerinin geçerlilik ve güvenilirlikleri gösterilmiştir (4-6). Bunların yanında hasta bireyin genel olarak kendi hastalığını değerlendirmesine dayalı bir ölçek olan Bath AS Global Değerlendirme Skoru (BAS-G) ile BASDAI ve BASFI arasında iyi korelasyon olduğu saptanmış, hasta açısından hastalık aktivitesinin ve fonksiyonel düzeyin en önemli klinik belirteçleri olduğu ortaya çıkmıştır (10). Hastalara ayrıca 5 alt grup içeren 36 sorudan oluşan Gastrointestinal Yaşam Kalite İndeksi (Gastointestinal Quality of Life - GIQLI) anketi uygulandı. GIQLI, gastrointestinal sistemle ilgili hastaların yaşam kalitesini ölçmek için kullanılan bir ölçektir. Konservatif tedavi alan, biyolojik ajan tedavisi alan ve yeni tanı konulmuş tedavi almayan Ankilozan Spondilitli hastaların hastalık aktiviteleri ile tedavi seçenekleri ve gastrointestinal yaşam kalitesi değerlendirilmesi amaçlanmıştır.