Fen bilgisi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeylerini ve öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarını incelemektir. Bu amaçla, fen bilgisi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeylerine, öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarına ve bunların çeşitli değişkenlere (cinsiyet, sınıf, yaş, akademik ortalama, vs.) göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Araştırmada betimsel ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Adnan Menderes Üniversitesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Muğla Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi ve Uşak Üniversitesi Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören üçüncü ve dördüncü sınıf 622 tane fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler 2013-2014 bahar yarıyılında toplanmıştır. Öğretmen adaylarına Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (MAI, Schraw ve Dennison, 1994) ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Motivasyon Düzeyleri Ölçeği (Acat ve Demiral, 2002) uygulanmış, kişisel bilgileri içeren sorular sorulmuştur. Araştırmanın verileri SPSS 16.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak, öğretmen adaylarının yüksek düzeyde üstbilişsel farkındalığa ve düşük düzeyde motivasyona sahip olduğu görülmüştür. Son sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının motivasyonlarının üçüncü sınıftakilerden daha yüksek olduğu görülmüştür. Üstbilişsel farkındalık ve motivasyon arasında olumlu bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır.

The aim of this study is to investigate metacognitive awareness levels and motivations for teaching profession of pre-service science teachers by different variables. For this purpose, metacognitive awareness levels and motivation for teaching profession of preservice science teachers was surveyed and whether this results differ various variables (such as gender, grade level, success, etc.) was investigated. Descriptive and relational survey model was adopted for this study.The sample group was composed by 622 junior and senior students from Adnan Menderes University, Mehmet Akif Ersoy University, Muğla University, Pamukkale University and Uşak University. Data was gathered in 2014 from this sample. Metacognitive Awareness Inventory (Schraw and Dennison, 1994) and Motivation Levels for Teaching Profession Scale (Acat and Demiral, 2002) was applied and demographic information was obtained. Data were analyzed by using SPSS software. As conclusions, preservice science teachers had high level metacognitive awareness and low level motivation to teaching profession. Senior students’ teaching profession motivations were higher than junior students’. A positive relationship was emerged between metacognitive awareness and motivation levels.