Ergenlerde siber zorbalığın yordanmasında değerlerin rolü

Abstract

The aim of this study was to examine the role of human values including respect, honesty, responsibility, friendship, peacefulness and toleration in predicting the cyber-bullying among adolescents, after controlling the variables of gender, class level and cyber-density that defines the intensity of social media usage. Research sample consists of 600 students who are attending secondary schools in the center of Usak in the 2017-2018 educations years. Students completed the Social Networking Status Scale-Adolescent Form and the Human Values Scale. According to results, there was not a significant difference beetwen male and female student in terms of cyber-bullying behavior. In students’ class level context, the low levels of students’ class level were associated with the higher levels of cyber-bullying behaviors. An important variable in predicting cyber-bullying was cyber-density which defines the intensity of social media usage among students. In predicting cyber-bullying, responsibility and honesty variables indicated a significant predictive role, but friendship, peacefulness, respect and toleration did not indicate a significant role in predicting cyber-bullying. Accordingly, the higher levels of honesty and responsibility values were associated with the lower levels of aggressive behaviors in social media applications among adolescents.

Bu araştırmanın amacı, siber zorbalık davranışının yordayıcıları olarak çeşitli araştırmalara konu edinilen cinsiyet, sınıf düzeyi ve sosyal medya uygulamalarını kullanım yoğunluğunu tanımlayan siber yoğunluk değişkenlerinin kontrol edilmesinin ardından, ergenlerde siber zorbalığın yordanmasında insani değerlerin (saygı, dürüstlük, sorumluluk, arkadaşlık-dostluk, barışçı olma ve hos?görü) anlamlı bir rolünün bulunup bulunmadığını araştırmaktır. Araştırma örneklemi, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Uşak il merkezindeki ortaöğretim kurumlarına devam eden 600 öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Sosyal Paylaşım Ağlarında Konum Belirleme Ölçeg?i-Ergen Formu ve İnsani Değerler Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, siber zorbalık davranışı açısından erkek ve kız öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Araştırma bulguları sınıf düzeyi bağlamında değerlendirildiğinde, öğrencilerin sınıf düzeyi arttıkça siber zorbalıkta bulunma düzeyi düşmekte, ortaöğretimin başındaki öğrencilerin siber zorbalık sergileme ihtimalleri daha yüksek görünmektedir. Mevcut çalışmada, siber zorbalığın yordanmasında önemli bir değişken ise sosyal medya uygulamalarını kullanım yoğunluğunu tanımlayan siber yoğunluk değişkeni olmuştur. Öğrencilerin sosyal medyayı kullanım yoğunlukları arttıkça, siber zorbalık davranışları önemli ölçüde artmaktadır. Siber zorbalığın yordanmasında, sorumluluk ve dürüstlük değişkenlerinin anlamlı bir rolünün bulunduğunu; ancak arkadaşlık-dostluk, barışçı olma, saygı ve hoşgörü değişkenlerinin siber zorbalığı yordamada anlamlı bir rolünün bulunmadığını göstermiştir. Buna göre ergenlerde dürüstlük ve sorumluluk değeri arttıkça, sosyal medya uygulamalarında saldırgan davranışlarda bulunma düzeyi düşmektedir.