Okuma çemberlerinin ilkokul öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okuma çemberlerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerine etkisini belirlemektir. Araştırma nicel araştırma yönteminin kullanıldığı yarı deneysel bir çalışmadır. Araştırmada, ön test-son test kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Veri toplama ve deneysel işlemler, 2017-2018 eğitim öğretim yılı ikinci döneminde Denizli ili Pamukkale merkez ilçesindeki bir ilkokulda yapılmıştır. Bu okuldaki dördüncü sınıflardan iki şube grup eşleştirme yöntemiyle deney ve kontrol grubu olarak seçilmiştir. Deney grubunda 30, kontrol grubunda 33 öğrenciyle araştırma yürütülmüştür. Araştırma sekiz haftada tamamlanmıştır. Deney grubunda okuma çemberleri uygulamaları yapılarak kitaplar okunurken kontrol grubunda aynı kitaplar öğretim programında olan etkinliklerle okunmuştur. Araştırmada eleştirel okuma becerisini ölçmeye yönelik olarak “Eleştirel Okuma Değerlendirme Paketi” hazırlanmıştır. Bu paketin içeriğinde dereceli puanlama anahtarı, okuma metinleri ve metinlere yönelik eleştirel okuma becerisini ölçen sorular bulunmaktadır. Eleştirel okuma dereceli puanlama anahtarı, okuma metinleri ve soruların geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ön test ve son testlerdeki veriler, okuma metinleri ve sorularının dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilmesiyle toplanmıştır. Verilerin analiz edilmesinin ardından okuma çemberleri yönteminin eleştirel okuma becerisine etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Bilgilendirici ve öyküleyici metinler ayrı ayrı ele alındığında da okuma çemberlerinin eleştirel okuma becerisine olumlu etkisi olduğu saptanmıştır. Eleştirel okuma beceri boyutlarının (anlam oluşturma, yansıtma, değerlendirme, sorgulama, ilişkilendirme) her birinin ön test-son test ortalama puanları incelendiğinde; okuma çemberleri uygulamasından sonra deney grubunun kontrol grubundan tüm boyutlarda anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür.

The purpose of this study was to investigate effect of literature circles on fourth grade students’ critical reading ability. Quantitative research method has been used in this semi experimental design study. In the research, experimental design with pre-test and post-test control group was used. Data collection and experimental procedures were carried out in an elementary school in the central district of Pamukkale, Denizli in the second semester of the 2017-2018 academic year. Two class from the fourth grade were selected as experimental and control groups by group matching method. The experimental group were 30 and the control group were 33 students. The study was completed in eight weeks. The experimental group and control group students read the same books. In the experimental group were read by the literature circles activities while in the control group were read by the curriculum activities. For this research “Critical Reading Pack” developed by the researcher was used to collect data. Critical Reading Pack include rubric, reading passages and questions. For rubric, reading passages, and questions validity and reliability studies were carried out. The data in the pre-tests and post-tests were collected by evaluating reading texts and questions with Critical Reading Rubric. Results show that literature circles method increased critical reading ability significantly. Expository and narrative texts were examined separately, it was found that literature circles had a positive effect on critical reading skills. When the pretest-posttest average scores of each of the critical reading skill dimensions (construct meaning, reflecting, evaluating, questioning, contextualizing) were examined; after the application of literature circles, the experimental group differed significantly from the control group in all dimensions.