Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları ile sosyal kaytarma davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Pamukkale ilçesi örneği)

Abstract

The purpose of this study is to investigate the relationships between teacher’s organizational cynicism attitudes and social loafing behaviors. The sample of the study consisted of 71 official primary and middle school and 1043 teachers stratified cluster sampling method selected from 87 official primary and middle school in Denizli province central districts. The data of the study were collected through the Organizational Cynicism Scale and Perceived Coworker Social Loafing Scale. Parametric tests were used since the distribution was normal in the analysis of the data. Independent Samples T test, One-Way Anova, the Pearson Moments Product Correlationtests and simple linear regression analysis were used to analyze the sub-problems of the study.As a result of the research, it was found that the organizational cynicism levels of the teachers had a significant difference according to working time, age and seniority; however, there was no significant difference in terms of school type, gender and branch variables. On the other hand, it was found that the perceived coworker social loafing levels of the teachers had a significant difference according to school type and branch; however, there was no significant difference in terms of working time, gender, age and seniority variables. According to the teachers' perceptions, the highest arithmetic mean in the overall and sub-dimensions of organizational cynicism is in the cognitive dimension and ”I do not agree”, while the lowest arithmetic is in the average affective dimensionand“I disagree”.According to the teachers' perceptions, the level of perceived coworker socialloafing is “ I do not agree”. According to these findings, it can be concluded that teachers do not have negative judgments against their organizations and teachers have a perception that their colleagues do not show social loss behavior. It was found that organizational cynicism was a predictor of social loafing and there was a positive, moderate relationship between them. When teachers' attitudes of organizational cynicism increase, their social loafing behaviors also increase. Also, it was found that social loafing was a predictor of organizational cynicism and there was a positive, moderate relationship between them. When teachers' social loafing behaviors of increase, their organizational cynicism attitudes also increase.

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları ile sosyal kaytarma davranışları arasındaki ilişkileri incelemektir. İlişkisel tarama modeli ve nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın örneklemini, Denizli ili Pamukkale ilçesindeki ilkokul ve ortaokullarda çalışan ve tabakalı küme örneklemi yoluyla seçilen 71 okul ve 1043 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Örgütsel Sinizm Ölçeği” ve “Çalışma Arkadaşı Sosyal Kaytarma Algısı Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde dağılım normal olduğu için parametrik testler kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde bağımsız örneklemler için “t” testi, tek faktörlü varyans analizi One-Way Anova, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon testleri, çoklu ve basit doğrusal regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin hizmet süresi, yaş ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; ancak okul türü, cinsiyet ve branş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Diğer taraftan, öğretmenlerin çalışma arkadaşı sosyal kaytarma algısı düzeyinin okul türü ve branş değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; ancak çalıştıkları okuldaki hizmet süresi, cinsiyet, yaş ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Öğretmen algılarına göre örgütsel sinizm genelinde ve alt boyutlarında en yüksek aritmetik ortalama bilişsel boyutta ve “Katılmıyorum” düzeyinde iken, en düşük aritmetik ortalama duyuşsal boyutta ve “Hiç katılmıyorum” düzeyindedir.Öğretmen algılarına göre çalışma arkadaşı sosyal kaytarma düzeyi “katılmıyorum” düzeyindedir. Bu bulgulara göre öğretmenlerin örgütlerine karşı olumsuz yargılarının olmadığı ve öğretmenlerin çalışma arkadaşlarının sosyal kaytarma davranışı göstermediği algısına sahip olduğu sonucuna ulaşılabilir. Örgütsel sinizmin sosyal kaytarmanın bir yordayıcısı olduğu ve aralarında pozitif yönde, orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumları arttığında, sosyal kaytarma davranışlarının da arttığı görülmektedir. Aynı zamanda da sosyal kaytarmanın örgütsel sinizmin yordayıcısı olduğu ve öğretmenlerin sosyal kaytarma davranışı arttığında, örgütsel sinizm tutumlarının da artığı görülmektedir.