Sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini saptamak ve aralarındaki ilişkiyi belirlemektir. Tarama modeli ve nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubu, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Denizli merkez, ilçe ve köy okullarında taşıma merkezi olan ve olmayan ilkokullarda çalışan 419 sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada ölçme aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, Maslach ve Jackson (1986) tarafından geliştirilmiş olan “Maslach Tükenmişlik Envanteri” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20 programı kullanılmıştır. Bağımsız örneklemler için t testi, F testi ve Tukey HSD gibi parametrik testlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde sınıf öğretmenlerinin genel tükenmişlik düzeylerine bakıldığında duygusal tükenme alt boyutunda ve kişisel başarısızlık alt boyutunda az tükenme yaşadıkları, duyarsızlaşma alt boyutunda ise çok az tükenmişlik yaşadıklarını söyleyebiliriz. Sınıf öğretmenlerinin mesleki tükenmişliklerinin mesleki kıdem ve taşımalı eğitim değişkenlerine göre duygusal tükenme alt boyutunda farklılaştığı, cinsiyete, eğitim durumuna, medeni duruma, bulunduğu okulda çalışma süresine, öğrenci sayısına, okulun bulunduğu çevrenin sosyoekonomik durumuna göre herhangi bir alt boyutta farklılaşma olmadığı bulunmuştur.

The aim of this study is to determine whether the professional burnout levels of classroom teachers differ according to different variables and to determine the relationship between them. The study group of the research, which used the scanning model and quantitative methods, consists of 419 Primary school teachers working in primary schools in central and district schools transport center with and without in Denizli in the 2016-2017 academic year. "Personal Information Form" developed by the researcher, Maslach Burnout Invertory developed by Maslach and Jackson (1986) was used as a measurement tool in the study. SPSS 20 program was used for data analysis. The parametric tests such as t-test, F-test and Tukey HSD were used for unpaired sample. When the results of the research are examined, it can be said that the primary school teachers experience less depletion in the emotional exhaustion sub-dimension and personal failure sub-dimension and very little burnout in the sub-dimension of depersonalization when we look at the general burnout levels of them. It was found that the occupational burnout of the primary school teachers differed in the emotional exhaustion sub-dimension according to the variables of occupational seniority and bussed education; did not differ in any sub-dimension acording to sex, educational status, marital status, working time at school, number of students, the socioeconomic status of the school environment.