Nörolojik tanısı olan yetişkin hastalara bakım verenlerde kaygı düzeyi ile ilişkili faktörlerin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı nörolojik tanısı olan yetişkin hastalara bakım veren kişilerde kaygı düzeyine etki eden faktörleri incelemekti. Yöntemler: Çalışmaya 77 nörolojik hasta (ortalama yaş: 61.75±16.20 yıl) ve bakım veren (K=40, E=37; yaş ortalaması:53.01±14.14 yıl) dahil edilmiştir. Bakım verenin kaygı düzeyi Durumluk ve Sürekli Kaygı Envanteri (DKÖ-SKÖ) kullanılarak değerlendirilmiştir. Yaşam kalitesi Sağlıkla İlişkili Yaşam Kalitesi anketi (CDC-HRQOL-4) ile bakım yükü Zarit Bakım Veren Yükü (ZBY) ile belirlenmiştir. Nörolojik hastaların özür durumunun belirlenmesi için Modifiye Rankin Skalası (MRS) kullanılmıştır. Sonuçlar: Bu çalışmada ulaşılan nörolojik hastaların büyük bir çoğunluğunun tanısı (%83.1) inme idi. Kullanılan ölçeklere ait ortalama değerler MRS için 3.64±1.07, ZBY için 29.50±16.83, DKÖ için 37.76±11.61 ve SKÖ için 42.54±9.50 olarak bulunmuştur. DKÖ ve SKÖ ortalama puanları ile hastanın eğitim durumu (sırasıyla r=-0.226, p=0.04; r=-0.247, p=0.03), MRS (r=0.380, p=0.001; r=0.247, p=0.03), yaşam kalitesi parametrelerinden fiziksel sağlık (r=0.595, p=0.001; r=0.432, p=0.001), mental sağlık (r=0.683, p=0.001; r=0.508, p=0.001), aktivite limitasyonu (r=0.572, p=0.001; r=0.417, p=0.001) ve bakım yükü (r=0.662, p=0.001; r=0.583, p=0.001) parametreleri arasında ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda DKÖ puanı ile bakım verme süresi arasında ilişki saptanmıştır (r=0.235, p=0.041). Tartışma: Bakım verenlerin kaygı düzeyleri birçok faktörle ilişkilidir. Bu sonuçlar doğrultusunda nörolojik hastalar kadar bakım verenlerin de kaygı düzeylerini azaltmak ve yaşam kalitelerini artırmak için sağlık alanında çalışanlar ve kurumlarca bütüncül bir tedavi yaklaşımı sergilenmesi gerektiğini düşünüyoruz.