Zihinsel ve bedensel engelli çocuğun sağlıklı kardeşlerinin yaşam kalitelerinin karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Ailede engelli bir çocuğun doğumu, aile üyelerinin yaşamlarını, duygularını ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyen bir durumdur. Bu çalışma, farklı özür gruplarına sahip çocuların sağlıklı kardeşlerinin yaşam kalitesinin karşılaştırılması amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya zihinsel engelli 44 çocuğun (Grup 1; 25 erkek, 19 kız) ve bedensel engelli 50 çocuğun (Grup 2; 31 erkek, 19 kız) bedensel veya zihinsel engeli olmayan sağlıklı kardeşleri (N=94) dahil edilmiştir. Zihinsel ve bedensel engelli çocukların kaba motor fonksiyon düzeyleri Kaba Motor Fonksiyon Sınıflama Sistemi(KMFSS) ile belirlenmiştir. Kardeşlerin yaşam kalitesi “Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKÖ)” ile değerlendirilmiştir. ÇİYKÖ puanının yüksek olması yaşam kalitesinin iyi olduğunu gösterir. Bulgular: Zihinsel engelli çocukların kaba motor fonksiyon düzeyleri 13’ünün KMFSS seviye III, 12’sinin seviye II, 11’inin seviye I, 7’sinin seviye V, 1’inin seviye IV’tür. Bedensel engelli çocukların KMFSS düzeyi 20’sinin seviye II, 12’sinin seviye V, 9’unun seviye I, 5’inin seviye IV, 4’ünün seviye III’tür. Zihinsel engele sahip çocukların sağlıklı kardeşlerinin (26 erkek, 18 kız) yaş ortalaması 13.70±3.70 yıl, bedensel engelli çocukların kardeşlerin yaş ortalaması 11.56±3.60 yıldır. Grup 1’in ÇİYKÖ-Fiziksel Sağlık (ÇİYKÖ-FS) ortalama puanı 602.16±196.26, ÇİYKÖ-Psikososyal Sağlık(ÇİYKÖ-PS) puanı 1361.59±93.11 ve ÇİYKÖ Toplam(ÇİYKÖ-T) puanı 1963.75±282.16’dır. Grup 2’nin ÇİYKÖ-FS puanı 653±229.13, ÇİYKÖ- PS puanı 1379±142.51 ve ÇİYKÖ-T 2032±364’tür. Grupların yaşam kalitesi karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamı farkın olmadığı görülmüştür (p>0.05). Tartışma: Bedensel ve zihinsel engelli çocukların sağlıklı kardeşlerinin yaşam kaliteleri çok iyi değildir. İster bedensel ister zihinsel engelli olsun, engelli kardeşin olması sağlıklı kardeşlerin yaşam kalitelerini benzer derecede olumsuz etkilemiştir.