İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin sosyal girişimcilik niyetlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, Sosyal Bilgiler dersinde sosyal girişimcilik etkinlikleri uygulamasının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin sosyal girişimcilik niyetleri ile kalıcılığına olan etkisini belirlemek ve öğrencilerin sosyal girişimcilik etkinliklerine yönelik görüş ve deneyimlerini ortaya çıkarma amacını taşımaktadır. İç içe karma yöntem durum çalışmasına göre yürütülen bu araştırmanın nicel boyutunda eşitlenmemiş ön test son test kalıcılık testi kontrol gruplu yarı deneysel desenden, nitel boyutunda ise durum çalışmasından yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde Denizli ili Pamukkale ilçesine bağlı bir ilkokulda 4. sınıfta öğrenim gören 71 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunun çalışma grubunu deney grubunda yer alan öğrencilerden amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen 12 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda verilerin elde edilmesinde araştırmacı tarafından geliştirilen Sosyal Girişimcilik Niyetleri Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek ön test, son test ve son test uygulamasından üç hafta sonra kalıcılık testi için deney ve kontrol gruplarına uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda verilerin elde edilm esi için araştırmacı tarafından yarı yapılandırılmış görüşme formları geliştirilmiştir. Ayrıca görüşme formlarından elde edilen verilerin desteklenmesi adına öğrenci gözlem formu, uygulama güvenirliği gözlem formu ve alan notlarından yararlanılmıştır. İç içe desene uygun olarak yürütülen araştırmada, öğrencilerin uygulama süreci ile ilgili görüş ve deneyimlerini ortaya çıkarmak ve nicel sonuçların açıklanmasını kolaylaştırmak amacı uygulama esnasında ve uygulama sonrasında nitel verilerden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde, deney ve kontrol gruplarına ilişkin gruplar arası ve grup içi karşılaştırmalarda; bağımsız örneklemler t-testi, Mann- Whitney U testi, bağımlı örneklem t-testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar testinden yararlanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutundan elde edilen sonuçlara göre sosyal girişimcilik etkinlikleri uygulamasının gerçekleştirildiği deney grubu öğrencilerinin sosyal girişimci niyeti, sosyal girişimcilik öz yeterliği, empati, ahlaki zorunluluk ve algılanan sosyal destek boyutları üzerinde olumlu yönde ve istatistiksel olarak da anlamlı etkisinin olduğu ve bu olumlu etkinin kalıcı olduğu bulunmuştur. Deney ve kontrol grupları karşılaştırıldığında ise; sosyal girişimcilik niyeti, sosyal girişimcilik öz yeterliği, empati ve ahlaki zorunluluk boyutlarında deney grubu lehine olumlu yönde anlamlı farklılık oluştuğu ancak algılanan sosyal destek boyutunda iki grup arasında anlamlı bir farklılık oluşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda öğrencilerin sosyal girişimcilik etkinliklerine yönelik görüş ve deneyimleri; sosyal girişimci özellikleri, sosyal girişimcilikte engeller ve sosyal girişimci olma isteği olmak üzere üç tema altında toplanmıştır. Nitel boyuttan elde edilen sonuçlar nicel bulguları desteklemekle birlikte; sosyal girişimcilikte rol model etkileşimi, motivasyonlar ve karşılaşılabilecek sorunlar gibi konularda araştırma bulgularının genişletilmesine olanak sağlamıştır.

The aim of this research is to determine the effectiveness of social entrepreneurship activities in social studies course on fourth grade elementary students’ social entrepreneurial intentions, their retention levels and to reveal students’ views and experiences intended for social entrepreneurship activities. Embedded mixed method case study design, which is a kind of mixed methods research designs, was employed in this study. In the quantitative part, quasi experimental pre-test post-test design with an unequaled control group model was used while in the qualitative part, the case study design was employed. In the quantitative part, 71 fourth grade students from an elementary school in Denizli city of Turkey participated in the study. This study took place in the second semester of 2018-2019 education year. In the qualitive part, 12 students were selected from the experimental group according to criterion sampling a type of purposeful sampling strategies. In the quantitative part of the study, Social Entrepreneurial Intentions Scale was used which had been developed by the researcher. The scale was conducted in pre-test, post-test and three weeks after the post-test as a retention phase. The semistructured interview form was developed by the researcher for the qualitive part of this study. Additionally, in order to support the data which obtained from the interviews, observation forms for the students, their teacher and field notes were used. In order to reveal the students’ views and experiences intended for social entrepreneurship activities and to facilitate the explanations of the quantitative results, qualitative data was utilized. Independent samples for t test, Mann Whitney U test, paired samples t test, Wilcoxon Signed Rank test were used in the quantitative data analysis of this study. On the other hand, content analysis was used in the qualitative part of this study. According to the results gathered in quantitative part of this study, there were positive and significant effects of the social entrepreneurship activities on social entrepreneurial intention, social entrepreneurial self-efficacy, empathy, moral obligation and perceived social support dimensions of the experimental group. When the experimental and control group was compared, there were significant differences in the favor of the experimental group on social entrepreneurial intentions, social entrepreneurial self-efficacy, empathy, moral obligation dimensions. There were no significant differences on perceived social support dimensions. In the qualitative part of the study, students’ views and experiences about social entrepreneurship activities were categorized in three themes which were named as barriers on social entrepreneurship, characteristics of the social entrepreneur, willingness to become a social entrepreneur. As well as the results gathered from the qualitative data supported the quantitative data, it has enabled the extension of research findings on issues such as role model interaction, motivations and problems that may be encountered in social entrepreneurship.