Elit sporcuların çoklu zekâ düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada elit sporcuların çoklu zekâ düzeylerinin çeşitli değişkenler (cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve spor türü) açısından incelenmiştir. Çalışma kapsamında veriler Google Formlar üzerinden toplanmıştır. Çalışmaya aktif 254 elit sporcu katılmış olup, iki kısımdan oluşan anket formunun birinci kısmında cinsiyet, eğitim durumu, yapılan spor türü bilgileri, doğum tarihi, spor yapılan süre, yapılan spor branşı ve oynanılan lig statüsü bilgileri istenmiş, anket formunun ikinci kısmında ise sporcuların çoklu zekâ alanlarını belirlemek için Gardner (1993) tarafından geliştirilip, Saban (2001) tarafından Türkçeye çevrilmiş olan Çoklu Zekâ Ölçeği kullanılmıştır. Çoklu Zekâ Envanteri 5’li Likert tipinde olup, 10 bölümden ve toplam 80 maddeden oluşmaktadır. Maddeler beşli dereceleme sistemine göre hazırlanmış ve Bana Hiç Uygun Değil (1), Bana Çok Az Uygun (2), Bana Kısmen Uygun (3), Bana Oldukça Uygun (4), Bana Tamamen Uygun (5) şeklinde derecelendirilmiştir. Her sporcunun envanterin sekiz bölümünden aldığı puanlar toplanmış ve zekâ alanlarındaki toplam puanlar belirlenmiştir. Her bir zekâ alanında en düşük puan 10 ve en yüksek puan ise 50’dir.” Çalışmada iki bağımsız kitle ortalamalarının karşılaştırılması için (Cinsiyet ve spor türü) iki değişkene ait bağımsız t-testi, çoklu karşılaştırmalarda ANOVA analizi kullanılmıştır. Ayrıca, grupların ortalamaları ve standart sapmaları gibi gruplar hakkındaki bilgiler için de tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmıştır. Araştırma grubunu oluşturan elit sporcuların kişisel özelliklerini betimleyici frekans ve yüzde dağılımları çıkarılmıştır. Elde edilen verilerin anlamlılığı p<0.05 düzeyinde sınanmış ve sonuçlar araştırmanın amaçlarına uygun olarak tablolar halinde sunulmuştur.” Araştırma sonucunda elit sporcuların cinsiyetlerine göre mantıksal matematiksel zekâ puanları (p=0.005) arasında erkek elit sporcular lehine, sözel dilsel zekâ puanları (p=0.001) arasında kadın elit sporcular lehine, görsel uzaysal zekâ puanları (p=0.001) arasında kadın elit sporcular lehine ve içsel zekâ puanları (p=0.035) arasında kadın elit sporcular lehine p<0,05 düzeyinde istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Elit sporcuların cinsiyetleri ile müziksel-ritmik zeka puanlarında, doğacı zeka puanlarında, sosyal zeka puanlarında bedensel-kinestetik zeka puanlarında istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Elit sporcuların yaşlarına göre görsel uzaysal zekâ puanlarında (p=0.023) 18 yaş veya altında olan elit sporcular ile 23-27 yaş aralığında olan elit sporcular arasında, doğacı zekâ puanlarında (p=0.020) 18 yaş veya altında olan elit sporcular ile 28 yaş veya üzerinde olan elit sporcular arasında, sosyal zekâ puanlarında (p=0.005) 18 yaş veya altında olan elit sporcular ile 23-27 yaş aralığında olan elit sporcular ve 18 yaş veya altında olan elit sporcular ile 28 yaş veya üzerinde olan elit sporcular arasında, bedensel-kinestetik zekâ puanlarında (p=0.005) 18 yaş veya altında olan elit sporcular ile 28 yaş veya üzerinde olan elit sporcular arasında p<0,05 düzeyinde istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Elit sporcuların yaşları ile mantıksal matematiksel zekâ puanlarında, sözel dilsel zeka puanlarında, müziksel-ritmik zeka puanlarında ve içsel zeka puanlarında istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Elit sporcuların yaşlarına göre mantıksal matematiksel zekâ puanlarında, sözel dilsel zeka puanlarında, görsel uzaysal zeka puanların, müziksel-ritmik zeka puanlarında, doğacı zeka puanlarında, sosyal zeka puanlarında, bedensel-kinestetik zeka puanların ve içsel zeka puanlarında istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Elit sporcuların spor türlerine göre mantıksal matematiksel zekâ puanlarında, sözel dilsel zeka puanlarında, görsel uzaysal zeka puanların, müziksel-ritmik zeka puanlarında, doğacı zeka puanlarında, sosyal zeka puanlarında, bedensel-kinestetik zeka puanların ve içsel zeka puanlarında istatistiki olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.

In this study, the multiple intelligence levels of elite athletes were examined in terms of various variables (gender, age, educational status and sport type). Within the scope of the study, data were collected through Google Forms. 254 active elite athletes participated in the study, and in the first part of the questionnaire, which consists of two parts, information about gender, education status, type of sport, date of birth, duration of sport, branch of sport and league status were asked. The Multiple Intelligences Scale, developed by Gardner (1993) and translated into Turkish by Saban (2001), was used to determine the domains. The Multiple Intelligence Inventory is 5-point Likert type and consists of 10 sections and a total of 80 items. The items were prepared according to a five-point scale and were graded as Not at all Suitable for Me (1), Very Little Suitable for Me (2), Partially Appropriate for Me (3), Fairly Appropriate for Me (4), Completely Appropriate for Me (5). The scores of each athlete from the eight sections of the inventory were added and the total scores in the intelligence areas were determined. The lowest score in each intelligence area is 10 and the highest score is 50.” In the study, independent t-test for two variables (gender and sport type) was used to compare the means of two independent populations, and ANOVA analysis was used for multiple comparisons. In addition, descriptive statistics were also used for information about groups such as the means and standard deviations of the groups. The frequency and percentage distributions describing the personal characteristics of the elite athletes forming the research group were extracted. The significance of the data obtained was tested at the p<0.05 level and the results were presented in tables in accordance with the purposes of the research. As a result of the research, according to the gender of the elite athletes, logical mathematical intelligence scores (p=0.005) are in favor of male elite athletes, verbal linguistic intelligence scores (p=0.001) in favor of female elite athletes, and visuospatial intelligence scores (p=0.001) among females. A statistically significant difference was found between the elite athletes' and intrapersonal intelligence scores (p=0.035) in favor of female elite athletes at the p<0.05 level. No statistically significant difference was found between the genders of elite athletes and their musical-rhythmic intelligence scores, naturalist intelligence scores, social intelligence scores, and bodily-kinesthetic intelligence scores. According to the age of the elite athletes, the visual-spatial intelligence scores (p=0.023) were between the elite athletes aged 18 or below and the elite athletes between the ages of 23-27, and the elite athletes aged 18 or below in the naturalist intelligence scores (p=.020). Among elite athletes aged 18 years or older, elite athletes aged 18 years or less in social intelligence scores (p=0.005), elite athletes aged 23-27, and elite athletes aged 18 or younger and elite athletes aged 28 years or older A statistically significant difference was found at the p<0.05 level between elite athletes aged 18 years or younger and elite athletes aged 28 years or older in bodily-kinesthetic intelligence scores (p=0.005). No statistically significant difference was found between the ages of elite athletes and their logical-mathematical intelligence scores, verbal-linguistic intelligence scores, musical-rhythmic intelligence scores, and intrapersonal intelligence scores. No statistically significant difference was found in the logical-mathematical intelligence scores, verbal-linguistic intelligence scores, visual-spatial intelligence scores, musical-rhythmic intelligence scores, naturalist intelligence scores, social intelligence scores, bodily-kinesthetic intelligence scores, and intrapersonal intelligence scores according to the age of elite athletes. No statistically significant difference was found in the logical-mathematical intelligence scores, verbal-linguistic intelligence scores, visual-spatial intelligence scores, musical-rhythmic intelligence scores, naturalist intelligence scores, social intelligence scores, bodily-kinesthetic intelligence scores, and intrapersonal intelligence scores of elite athletes according to sports types.