Ergenlerde sosyal biliş ve arkadaş ilişkileri arasındaki ilişkide mantikdııi inançlarin aracı rolü

Abstract

Bu çalışmada, ergenlerde sosyal biliş ve arkadaş ilişkileri arasındaki ilişkide mantıkdışı inançların aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreni Aydın ilinde bir devlet lisesinde öğrenim gören tüm öğrenciler iken, örneklemi bu çalışmaya katılmaya gönüllü olan 791 (504 kız, 287 erkek) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri Tromso Sosyal Zeka Ölçeği (TSZÖ), Akran İlişkileri Ölçeği (AİÖ), Kısaltılmış Genel Tutum ve İnanç Ölçeği (KGTİÖ) ve Kişisel Bilgi Formu aracılığı ile elde edilmiştir. Araştırmada sosyal biliş ve arkadaş ilişkileri arasında mantıkdışı inançların aracı rolünü test etmek için Hayes’in geliştirmiş olduğu Spss Process Makro 3.5. programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular mantıkdışı inançların sosyal biliş ve arkadaş ilişkileri arasındaki ilişkide önerilen aracılık rolünü desteklemezken, sosyal bilişin arkadaş ilişkileriyle doğrudan ve mantıkdışı inançlar alt boyutlarından başkalarını değersizleştirme ve adalet talebi aracılığıyla dolaylı ilişkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, akılcı inançlar da sosyal biliş ve arkadaş ilişkileri arasındaki ilişkide aracı role sahiptir. Bulgular ilgili alanyazın ve kuramsal çerçeve ışığında tartışılmış, uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur.

The aim of this study is to examine the mediating role of irrational thoughts in the relationship between social cognition and peer relationships in adolescents. While the population of the study consists of all students studying in a state high school in Aydın, the sample is 791 (504 female, 287 male) students in the population who volunteered to participate in this study. The research data were obtained through the Tromso Social Intelligence Scale (TSIS), Peer Relations Scale (PRS), the Shortened General Attıtude and Belıef Scale (SGABS) and the Personal Information Form. Spss Process Macro 3.5, developed by Hayes to test the mediating role of irrational beliefs between social cognition and peer relations program has been used. While the proposed mediating role of irrational beliefs in the relationship between social cognition and peer relationships is not supported, meediating role of subscales of irrational beliefs is supported. Specifically, social cognition has both direct and indirect relationships with through depreciation of others and demand for justice. The findings were discussed in light of the relevant literature and theoretical framework, and suggestions were provided for practitioners and researchers.