BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AKICI OKUMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Akıcı okuma, bir metnin uygun hız ve prozodi ile doğru olarak okunması ve anlaşılmasıdır. İlkokul birinci sınıftan itibaren tüm sınıf düzeylerinde öğrencilerin akıcı okuma becerilerine sahip olmaları beklenmektedir. Akıcı okumanın, birinci sınıftan itibaren kazanılması ilerleyen yıllardaki okuma ve anlama başarısı için temel oluşturmaktadır. Okumada güçlük yaşayan öğrenciler okuduğunu anlamada ve okul başarısı sağlamada da problemler yaşamaktadır. Bu nedenle öğrencilerin okuma yazmayı öğrendikleri birinci sınıfta akıcı okuma becerisi de kazanmaları önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı birinci sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerini ve bu becerilerin cinsiyet, sosyoekonomik düzey değişkenleriyle olan ilişkisini ortaya koymaktır. Araştırmada durum çalışması tercih edilmiştir. Durum çalışması çeşitlerinden ise bütüncül çoklu durum deseni temele alınmıştır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi tercih edilmiştir. Denizli il merkezinde üst, orta ve alt sosyoekonomik düzeylerden birer okul ve her okuldan birer şube seçilerek, 75 birinci sınıf öğrencisi ile uygulamalar yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak Keskin ve Baştuğ (2011) tarafından geliştirilen "Prozodik Okuma Ölçeği" kullanılmıştır. Akıcı okuma unsurlarına ait verilerin toplanması için öğrencilere hikâye edici bir metin sesli olarak okutularak okumaları video kamera ile kaydedilmiştir. Uygulamalar her bir öğrenciyle ayrı ayrı yürütülmüştür. Video kayıtları kullanılarak öğrencilerin doğru okuma, okuma hızı ve prozodi becerileri ölçülmüştür. Doğru okuma; öğrencilerin "1 dakikada doğru okuduğu kelimelerin yüzdesi"; okuma hızı öğrencilerin " 1 dakikada doğru okuduğu kelime sayısı" formülleri (Akyol vd., 2014) dikkate alınarak hesaplanmış, prozodik okumanın değerlendirilmesi Keskin ve Baştuğ (2011) tarafından geliştirilen "Prozodik Okuma Ölçeği" ile yapılmıştır. Verilerin analizinde t-testi, varyans analizi (ANOVA), LSD Testi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin doğru okuma ve okuma hızları sınıf seviyesine göre uygun olup, prozodi açısından yetersizdir. Öğrencilerin akıcı okuma becerileri cinsiyete göre farklılık göstermezken, sosyoekonomik duruma göre farklılıklar taşımaktadır. Farklılık doğru okuma becerisi için üst sosyoekonomik düzey lehinde, okuma hızı için üst ve orta sosyoekonomik düzey lehinde ve prozodik okuma için üst ve orta sosyoekonomik düzey lehinde gerçekleşmiştir