Kültürel değerlere duyarlı eğitimde mesleki öğrenme toplulukları oluşturma: Bir eylem araştırması

Abstract

Araştırmada, Denizli ili Merkezefendi ilçesindeki bir ortaöğretim kurumunda görev yapan farklı branşlardan öğretmenlerden oluşan mesleki öğrenme topluluğunun kurulması, çalışmalarının başlatılması ve sürdürülmesi ve etkililiğinin uygulama sürecinde ve sonunda topluluk üyelerinin görüşleri ve araştırmacının gözlemleri doğrultusunda değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, iş birlikli eylem araştırması desenine göre tasarlanmış ve 2022-2023 Eğitim Öğretim Yılı Ekim-Kasım ayları arasında yürütülmüştür. Uygulama kapsamında, dört Kültürel Değerlere Duyarlı Mesleki Öğrenme Topluluğu Eylem Planı Etkinliği yürütülmüş ve altı topluluk toplantısı yapılmıştır. Araştırmanın verileri, odak grup görüşmeleri, bireysel görüşmeler, gözlem ve belgelerin incelenmesi aracılığıyla elde edilmiştir. Veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Eylem planı dahilinde mesleki öğrenme topluluğu tarafından dört etkinlik yürütülmüş ve değerlendirilmiştir. Uygulama sürecinin sonunda, araştırma bulguları doğrultusunda, mesleki öğrenme toplulukları aracılığıyla öğretmenlerin kültürel değerlere duyarlı olması/duyarlılık geliştirmesini sağlamak amacıyla Kültürel Değerlere Duyarlı Mesleki Öğrenme Topluluğu Model önerisi geliştirilmiştir. Geliştirilen model, çokkültürlü eğitimde okul temelli öğretmen mesleki gelişim modelidir. Bu model, Kültürel Değerlere Duyarlı Mesleki Öğrenme Topluluğu vii uygulamalarının, öğretmenlerin çokkültürlü eğitimde karşılaştıkları zorluklardan ve bu zorluklarla baş edebilmek, yani sınıflarındaki kültürel çeşitliliğin farkına varabilmek ve bu çeşitliliğe cevap verebilmek üzere ortaya çıkan ihtiyaçlarından yola çıkararak planlamasına, bu uygulamanın ortak paylaşım ve iş birliği ile yürütülmesine, destekleyici okul kültürü ve liderliğine, sürekli ve okul temelli mesleki gelişim sağlanmasına dayanmaktadır. Bu süreçte, sosyokültürel becerileri artırmak, meslektaşlarla fikir alışverişinde bulunmak, farklı bakış açıları kazanmak, eğitime yönelik eleştirel bakış açısı geliştirmek için “Film İzliyoruz.” etkinliği; iş birliği yaparak sınıf içi uygulamaları geliştirmek ve birbirinden öğrenmeyi sağlamak için “Kültürel Değerlere Duyarlı Ders Planı Hazırlıyoruz.” etkinliği; bireysel ihtiyaçları fark etmek üzere öz değerlendirme becerisi geliştirmek ve böylece eksikliklerin ve daha farklı yapılabilecek uygulamaların farkına varılmasını sağlamak için “Mikro Öğretim Uygulaması” etkinliği; geribildirimin ve birbirinden öğrenmenin gücüyle öğretim uygulamalarının ve öğretmenin bireysel ve mesleki gelişimin sağlanması için “Meslektaşımın Dersini İzliyorum.” etkinliği kullanabilir. Araştırmanın sonucunda, Kültürel Değerlere Duyarlı Mesleki Öğrenme Topluluğu uygulamasının bir eylem planı dahilinde, öğretmenlerin kültürel değerlere duyarlılık geliştirmesini ve böylece kültürel değerlere duyarlı eğitim yaklaşımını benimsemesini, kültürel değerlere duyarlı pedagojinin ilkelerine ve uygulamalarına uygun öğretim etkinlikleri tasarlama ve yürütmesini sağlayarak öğretmenlerin çokkültürlü eğitimde karşılaştığı sorunlara çözüm olabileceği belirlenmiştir.

In this study, it was aimed that a professional learning community consisting of voluntary teachers of different branches working a secondary school was established and its work was initiated, maintained, and monitored and its effectiveness is evaluated according to the opinions of the members of the community along with the researcher's observations. The research was designed according to the collaborative action research model and was carried out between October and November in the 2022-2023 Academic Year. As part of the implementation, four culturally responsive professional learning community activities were conducted, and six community meetings were held. The data of the research were obtained through focus group interviews, individual interviews, observation, and examination of documents. The data were analyzed by content analysis method. Within the action plan, four activities were conducted/implemented and evaluated by the professional learning community. At the end of the process, in line with the research findings, a Culturally Responsive Professional Learning Community Model proposal was made to enable teachers to be responsive/develop cultural responsiveness through professional learning communities. This model is a school-based teacher professional development model in multicultural education. This model is established on planning of Culturally Responsive ix Professional Learning Community practice based on challenges that teachers face in multicultural education and their needs to cope with these challenges, that is, to be aware of and respond to the cultural diversity in their classrooms, and on the implementation of practices through common sharing and cooperation, supportive school culture and leadership, and providing continuous and school-based professional development by being carried out at regular intervals. In this process, “How was the movie?” activity to increase socio-cultural skills, exchange ideas with colleagues, gain different perspectives, and develop a critical perspective on education; “We are preparing a Culturally Responsive Lesson Plan” activity in order to develop in-class practices by collaborating and to enable learning from each other; “Micro-teaching Time” activity to develop self-evaluation skills in order to realize individual needs and thus to realize deficiencies and practices that can be done differently and “I'm Observing My Colleague's Lesson” to ensure teaching practices’ and teacher's individual and professional development with the power of feedback and learning from each other can be used. As a result of the research, it is concluded that Culturally Responsive Professional Learning Community Practice could be solution to the problems faced by teachers in multicultural education by enabling teachers to develop responsiveness and thus to adopt a culturally responsive educational approach, to design and conduct teaching activities in accordance with the principles and practices of culturally sensitive pedagogy.