Telerehabilitasyon araştırma alanının konu modelleme yöntemi ile incelenmesi

Abstract

Amaç: Telerehabilitasyon, rehabilitasyon hizmetlerinin telekominikasyon teknolojisi yardımıyla verilmesidir. Günümüzde telekominikasyon teknolojisinin gelişmesi ve ulaşılabilirliğinin artması ile daha yaygın hale gelmiştir. Son dönemlerde COVID-19 pandemisinin getirdiği sosyal izolasyon ve teknolojinin kullanılmasını zorunlu kılması ile birlikte, fizyoterapistler yeni teknolojileri çeşitli hastalıkların değerlendirmesi ve tedavisine entegre etmeye başlamışlardır. Çalışmamızda telerehabilitasyon uygulamalarıyla ilgili yapılan araştırmalar, telerehabilitasyon araştırma alanın alt alanlarının belirlenmesi ve bu alt alanlardaki değişimlerin zamana göre değişimlerini incelemek amaçlanmıştır. Materyal-Metod: Telerehabilitasyon araştırma alanının yapısını ve gelişimini ortaya koymak için bu alanda 1990 ile 15 Aralık 2021 tarihleri yayınlanan ve Web of Science veri tabanı tarafından taranan çalışmalar seçilmiştir. Bu çalışmaları elde etmek için “telerehabilitation” anahtar kelime olarak seçilmiş ve Web of Science core collection tarama sayfasında topic kısmı kullanılarak arama gerçekleşmiştir. Verilerin analiz için hazırlanması sürecinde özet ve yayın yılı dışındaki veriler veri kümesinden çıkarılmıştır. Bulgular: 2000-2021 yılları arasında telerahabilitasyon konusundaki çalışmalar daha çok ABD, Avusturalya, İtalya ve Kanada çalışan araştırmacılar tarafından üretilmiştir. Telerehabilitasyon araştırmalarının yayınlandığı akademik dergilerde ilk sırada International Journal of Telerehabilitation yer almaktadır. Telerehabilitasyonun, 2012 yılından sonra daha fazla ilgi görmeye başladığı görülmektedir ancak en büyük artış 2020 ve 2021 yıllarında gerçekleşmiştir. En çok araştırma yapılan konular ise telerehabilitasyon hizmetleri, inme, kardiyak hastalıklar, hareket sensörleri ve dil konuşma problemlerinde olarak gözlenmiştir. Sonuç: Telerehabilitasyon günümüzde farklı problemlerde, çeşitli teknolojiler ile eksik yönlerine yönelik çözüm yollarının aranması için çalışmaların artırılması ile hala yaygın olarak literatürde yerini almaktadır. COVID-19 pandemisinin etkisi ile uzaktan erişim sağlayarak erken dönemde transfer engeli olmadan ileri yaş gruplarının da etkin rehabilitasyon almasını sağlaması gibi nedenlerle bu alandaki araştırmalar artmaya devam edebilir.