Adli psikiyatri polikliniğine yönlendirilen suça sürüklenen çocukların psikometrik özelliklerinin akran zorbalığı, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık açısından incelenmesi ve sağlıklı kontrollerle kıyaslanması

Abstract

Çocuklarda suça sürüklenme tüm dünyada artış göstermekte olan küresel bir sorundur. Bir çocuğu suça sürükleyen nedenler bireysel, ailesel ve çevresel faktörler olarak sınıflandırılabilir. Bu temel faktörlerin yanında psikopatoloji ile ilişkili özelliklere sahip olmak, akran zorbalığına zorba veya mağdur olarak dahil olmak, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık düzeyleri de suça sürüklenme sürecinde önemli etkenler olabilir. Özellikli bir grup olan suça sürüklenen çocuklarla ilgili birçok çalışma yapılmış olsa da bu grupta akran zorbalığı, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık düzeyini aynı anda değerlendiren ve suça sürüklenmemiş çocuklarla karşılaştıran bir çalışmaya alan yazında rastlanmamıştır. Çalışmamızda suça sürüklenen çocukların psikopatoloji ile ilişkili özelliklerini, akran zorbalığına zorba veya mağdur olarak katılma durumlarını, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlıklarını değerlendirmek, suça sürüklenmeyen çocuklarla kıyaslamak, suça sürüklenen çocuklarda bu değişkenlerin birbirleri ile olan korelasyonunu incelemek ve suça sürüklenmeye etki eden risk faktörlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Adli Polikliniği’ne adli merciler tarafından yönlendirilmiş suça sürüklenen çocuklar ve daha önce suça karışmamış, ek tıbbi ve psikiyatrik hastalığı olmayan çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmaya 101 suça sürüklenen çocuk ve 100 suça sürüklenmeyen çocuk dahil edilmiştir. Suça sürüklenen çocuklara ve kontrol grubundaki çocuklara Conners Wells Ergen Özbildirim Ölçeği-Uzun Formu (CWEÖÖ-U), Akran Zorbalarını Belirleme Ölçeği (AZBÖ), Akran Zorbalığı Kurbanlarını Belirleme Ölçeği (AZKBÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) ve Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği-12 (ÇGPSÖ-12) formları, ebeveynlere ise sosyodemografik özellikleri kapsayan bilgi formu yüz yüze görüşme yöntemiyle araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Çalışmamızın sonucunda, suça sürüklenen çocukların %80,2’sinin (n=81) erkek cinsiyette olduğu, suça sürüklenen çocukların %25,7’sinin (n=26) ise okula gitmediği ve akademik başarılarının kontrol grubuna göre düşük olduğu, Suça Sürüklenen Çocuk (SSÇ) grubundaki çocuklarda başta Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olmak üzere Davranım Bozukluğu (DB), Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu (KOKGB) ve Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB) tanılarının bulunduğu, ailelerinin geniş ya da parçalanmış aile yapısında olduğu, düşük gelirli ailelerde yaşadığı, ebeveynleri ve ev içi uyum düzeylerinin kötü olduğu bulunmuştur. Aynı zamanda SSÇ grubunda en sık işlenen suç türünün kasten yaralama ve ikinci sırada hırsızlık suçu olduğu gözlenmiştir. Kontrol grubuna göre SSÇ grubundaki çocukların benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık düzeyinin düşük olduğu, daha fazla akran zorbalığına dahil oldukları, aynı zamanda CWEÖÖ-U tüm alt boyutlarında (aile, duygusal, davranım, bilişsel ve dikkatsizlik, öfke kontrolü ve hiperaktivite) daha çok problem yaşadıkları bulunmuştur. Çalışmamızda RBSÖ puanları ile AZBÖ, AZKBÖ ve CWEÖÖ-U puanlarının ters yönde ilişkili olduğu; RBSÖ puanları ile ÇGPSÖ puanlarının ise aynı yönde ilişkili olduğu; CWEÖÖ-U puanları ile AZBÖ ve AZKBÖ puanlarının aynı yönde ilişkili olduğu; AZBÖ puanları ile AZKBÖ puanlarının aynı yönde ilişkili olduğu ve CWEÖÖ-U, AZBÖ ve AZKBÖ puanları ile ÇGPSÖ puanı arasında ters yönde ilişki olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda yapılan lojistik regresyon analizi sonucunda ise anne ve baba eğitiminin düşük olması, aylık gelirin düşük olması, ders başarısının, ev içi uyumun ve ebeveynlerle ilişkinin kötü olması, psikolojik sağlamlığın düşük olması, anne ve babanın ayrı olması veya ebeveynlerden birinin olmaması, ailedeki çocuk sayısının artması, ailede ortanca veya daha sonra doğan çocuk olmak, benlik saygısının düşük-orta düzeyde olması, CWEÖÖ-U ölçeği aile, duygusal, davranım, bilişsel ve dikkatsizlik, öfke kontrolü ve hiperaktivite problemleri alt boyutlarındaki puanların yükselmesi, açık saldırı, alay ve korkutma/sindirme alt boyutlarında zorba ve kurban olmak, ilişkisel saldırı ve kişisel eşyaya saldırı alt boyutunda akran zorbalığı kurbanı olmak suça sürüklenme üzerinde anlamlı şekilde yükseltici risk faktörü olarak saptanmıştır. Sonuç olarak, çalışmamız SSÇlerde akran zorbalığını ve mağduriyetini, psikolojik sağlamlık ve benlik saygısı düzeylerini değerlendirmesi ve kontrol grubu ile karşılaştırması açısından önemlidir. Çalışmamız suça sürüklenme açısından risk faktörlerinin belirlenmesi, akran zorbalığına zorba veya mağdur olarak katılmanın, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlığın önemine vurgu yapmış olması ve sahada bu alanda yapılabilecek müdahale programlarına yol gösterici olabilmesi açısından literatüre katkı sağlamış olabilir.

Juvenile delinquency is a global problem that is increasing all over the world. The reasons that lead a child to crime can be classified as individual, family and environmental factors. In addition to these basic factors, involvement in peer bullying as a bully or victim, self-esteem and psychological resilience levels can also be important factors in the process of being dragged into crime. Although many studies have been conducted on children who are pushed into crime, which is a special group, no study has been found in the literature that evaluates the level of peer bullying, self-esteem and psychological resilience in this group and compares it with children who have not been pushed into crime. In our study, it was aimed to determine the features associated with psychopathology of children who were dragged into crime, to evaluate their participation in peer bullying as a bully or victim, their self-esteem and psychological resilience, to compare them with children who were not dragged into crime, to examine the correlation of these variables with each other in children who were dragged into crime, and to determine the risk factors that affect being dragged into crime. The research sample consists of delinquent juvenile referred to Pamukkale University Faculty of Medicine Child and Adolescent Mental Health and Diseases Forensic Polyclinic by judicial authorities and children who have not been involved in crime before and who do not have additional medical or psychiatric diseases. 101 delinquent juvenile and 100 nondelinquent juvenile (ages 12-18 years old) were included in the research. Conners Wells Adolescent Self-Report Scale-Long (CWASS-L), Peer Bullying Bully Identification Scale (PBBIS), Peer Bullying Victim Identification Scale (PBVIS), Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES) and Child and Youth Psychological Resilience Scale-12 (CYPRS-12) forms were administered to the delinquent juveniles and children in the control group, and the information form covering sociodemographic characteristics was administered to the parents by the researcher via face-to-face interview method. As a result of our study, 80.2% (n=81) of the delinquent juvenile group were male, 25.7% (n=26) of the children did not go to school, their academic achievement was low, and they were diagnosed with CD, ODD and SLD, especially ADHD. Delinquent juvenile group has been found that their families have a large or fragmented family structure, they live in low-income families, and their parental and domestic harmony levels are poor. At the same time, it was observed that the most frequently committed crime type in the delinquent juvenile group was intentional injury and the second was theft. Compared to the control group, children in the delinquent juvenile group had lower levels of self-esteem and psychological resilience, were more involved in peer bullying than the control group, and were also more likely to have higher levels of CWASS-L subscales (family, emotional, behavior, cognitive and inattention, anger management and hyperactivity) they were found to have problems. In our study, RSES scores and PBBIS, PBVIS and CWASS-L scores were inversely related; RSES scores and CGPSS scores are related in the same direction; CWASS-L scores and PBBIS and PBVIS scores were related in the same direction; It was determined that PBBIS scores and PBVIS scores were related in the same direction, and there was an inverse relationship between CWASS-L, PBBIS and PBVIS scores and CYPRS-12 score. As a result of the logistic regression analysis conducted in our study, it was found that the education of the mother and father was low, monthly income was low, academic success, domestic harmony and relationship with parents were poor, psychological resilience was low, parents were separated or one of the parents was absent, and the number of children in the family increased. , being the middle or later born child in the family, low-medium level self-esteem, increased scores in the family, emotional, behavioral, cognitive and inattention, anger management and hyperactivity problems sub-dimensions of the CWASS-L scale, open attack, ridicule and intimidation/intimidation. Being a bully/victim in the sub-dimensions and being a victim of peer bullying in the relational attack and personal property attack sub-dimensions were found to be significantly increasing risk factors for being dragged into crime. As a result, our study is important in terms of evaluating peer bullying and victimization, psychological resilience and self-esteem levels in delinquent juvenile and comparing it with the control group. Our study may have contributed to the literature in terms of determining the risk factors in terms of being dragged into crime, emphasizing the importance of participating in peer bullying as a bully or victim, self-esteem and psychological resilience, and providing guidance for intervention programs that can be done in this field in the field.