Sınıf öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlikleri ile kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançlarının karşılaştırılması [Master Thesis]

Abstract

This study aims at determining whether self-efficacy and inclusive education efficacy beliefs can show differences according to certain variables or not. The participants of this study implementing survey and qualitative methods were 340 active primary school teachers working in primary schools in Denizli Province and districts in 2014-2015 academic year. This study employed tools like “Demographic questionnaire” and “Teacher Self-Efficacy Scale” developed by Tschannen-Moran and Woofolk Hoy (2001) and adapted into Turkish context by Çapa, Çakıroğlu and Sarıkaya (2005), and “Teacher Self-Efficacy Scale in Inclusive Education” developed by Hollander (2011) and adapted to Turkey by Bilgiç and Meral (2012). In the analysis of the data, parametric tests such as independent samples t test, F test,Tukey HSD and nonparametric tests such as Mann-Whitney U test, Kruskall-Wallis H test , Spearman correlation analysis are utilized. The findings have indicated that general self-efficacy beliefs of primary school teachers and self-efficacy beliefs of specific issues like student participation, teaching strategies were shown at a quite adequate level. Professional self-efficacy beliefs of primary school teachers were reported to become significantly different regarding the gender and professional seniority. However, these beliefs were not found to be different as regards the number of students, education background, the presence of inclusive students and the point whether the teachers have taken special course, training, attended seminars or not. Moreover, the study has found out that self-efficacy beliefs about inclusive education of primary school teachers have been reported at the level “i can do” and these beliefs were reported to show difference according to some variables like gender, professional seniority, taking special education course and attending seminar but not differing in terms of variables like educational background, number of students and presence of inclusive students. Finally, the findings have revealed out a significant positive relation at a moderate level between professional self efficacy and inclusive education efficacy beliefs.

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlik inançları ile kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançlarının belli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğinin saptanması ve arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Tarama modeli ve nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Denizli ili ve ilçelerindeki ilkokullarda çalışan 340 sınıf öğretmeni oluşmaktadır. Araştırmada ölçme aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, Tschannen-Moran ve Woolfolk Hoy (2001) tarafından geliştirilen ve Türkçeye Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından uyarlanan “Öğretmen Öz yeterlik Ölçeği ”ile Hollender (2011) tarafından geliştirilen ve Türkçeye Bilgiç ve Meral (2012) tarafından uyarlanan "Kaynaştırmada Öğretmen Yeterliği Ölçeği " kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t testi, F testi, Tukey HSD gibi parametrik testlerden ve Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis H testi, Spearman Korelasyon analizi testi gibi nonparametrik testlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, sınıf öğretmenlerinin genel öz yeterlik inançları ve alt boyutları olan öğrenci katılımına yönelik öz yeterlik inançları, öğretim stratejilerine yönelik öz yeterlik inançları, sınıf yönetimine yönelik öz yeterlik inançlarının oldukça yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlik inançlarının; cinsiyet ve mesleki kıdemlerine göre farklılaştığı, bunun yanında öğrenim durumu, öğrenci sayısı, kaynaştırma öğrencisinin varlığı ve özel eğitimle kurs, seminer, ders vb. alma durumuna göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca, araştırmada sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançlarının; yapabilirim düzeyinde olduğu, cinsiyet, mesleki kıdem ve özel eğitimle kurs, seminer, ders vb. alma değişkenlerine göre farklılaştığı, bunun yanında öğrenim durumu, öğrenci sayısı, kaynaştırma öğrencisinin varlığı değişkenlerine göre farklılaşmadığı belirlenmiştir. Son olarak sınıf öğretmenlerinin öğretmen öz yeterlikleri ve alt boyutları ile kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterlik inançları arasında orta düzeyde, pozitif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür.